Diagnostyka

Zdiagnozowanie choroby jest początkowym, ale najważniejszym etapem, dzięki któremu chory otrzymuje szansę na szybkie rozpoczęcie leczenia, a tym samym na spowolnienie rozwoju choroby, wydłużenie czasu aktywności fizycznej oraz wydłużenie życia.

RTG klatki piersiowej

Prześwietlenie płuc pokazuje charakterystyczne zmiany u chorego na NP: poszerzenie pnia i głównych gałęzi tętnicy płucnej, a w zaawansowanych przypadkach powiększenie prawej komory i prawego przedsionka.

Badanie elektrokardiograficzne (EKG)

Pokazuje przeciążenie i powiększenie prawej komory i prawego przedsionka, zaburzenia rytmu serca oraz zaburzenia przewodzenia serca.

EKG metodą Holtera

Służy do diagnostyki zaburzeń rytmu i przewodzenia. W trakcie tego badania przez całą dobę jest monitorowana praca serca. W tym czasie pacjent nie powinien ograniczać codziennej aktywności fizycznej, gdyż rolą tego badania jest obserwacja czynności serca w trakcie dnia (praca, aktywny wypoczynek, sen).

Badanie echokardiograficzne przezklatkowe (tzw. echo serca)

Pozwala na postawienie wstępnej diagnozy, którą potwierdza się innymi specjalistycznymi badaniami. Pokazuje jak wygląda serce, główne naczynia , w tym pień płucny, zastawki, ich wygląd i funkcja. Jest to cenne badanie do monitorowania przebiegu choroby.

Echo przezprzełykowe

Polega ono na wprowadzeniu w znieczuleniu miejscowym do przełyku elastycznego przewodu z głowicą ultrasonograficzną. Badanie to umożliwia dokładniejszą ocenę elementów serca, które nie są dobrze widoczne z zewnątrz przez klatkę piersiową podczas standardowego badania za to dobrze je widać od strony przełyku. Badanie to służy do wykluczenia obecności skrzeplin w uszkach przedsionków, szczegółowej oceny zmian na zastawkach serca, wad serca i/lub naczyń.

Scyntygrafia perfuzyjno-wentylacyjna płuc

Jest badaniem wykonywanym u pacjentów, u których podejrzewa się występowanie nadciśnienia płucnego zakrzepowo-zatorowego. Badanie uwidacznia pośrednio obecność materiału zakrzepowo-zatorowego w bardzo małych naczyniach płucnych.

Tomografia komputerowa klatki piersiowej

Badanie to uwidacznia szczegółowo: prawy przedsionek serca, prawą komorę serca, pień płucny, tętnice płucne i żyły płucne. U pacjentów z przewlekłym zatorowo–zakrzepowym nadciśnieniem płucnym wykonywane jest w celu precyzyjnej lokalizacji zmian zakrzepowo-zatorowych. U pozostałych chorych z tętniczym nadciśnieniem płucnym pozwala zmierzyć szerokość pnia płucnego.

Arteriografia tętnic płucnych

Jest wykonywana u pacjentów z podejrzeniem zakrzepowo-zatorowego nadciśnienia płucnego. Jest to badanie inwazyjne w czasie którego podaje się kontrast do tętnic płucnych i ich gałęzi, co pozwala uwidocznić obecność zmian zatorowych w tętnicach płucnych.

Cewnikowanie prawego serca (badanie hemodynamiczne)

Jest badaniem diagnostycznym, które jako jedyne, za pomocą specjalnego cewnika wprowadzonego przez żyłę szyjną lub udową do serca, pozwala na bezpośredni pomiar wysokości ciśnienia krwi w prawym przedsionku, prawej komorze i tętnicy płucnej. Badanie to potwierdza rozpoznanie choroby i pozwala ją zakwalifikować chorego do jednej z kilku grup nadciśnienia płucnego. W trakcie cewnikowania dodatkowo dokonuje się pomiaru objętości krwi przepływającej przez krążenie płucne i krążenie systemowe, ocenia wysycenie krwi tlenem w tętnicy płucnej oraz w tętnicy systemowej. Wszystkie te parametry są bardzo przydatne w rozpoznaniu nadciśnienia płucnego, ocenie stopnia zaawansowania choroby oraz służą do przewidywania jej przebiegu. U chorych z tętniczym nadciśnieniem płucnym w trakcie cewnikowania prawego serca wykonuje się również test reaktywności naczyń płucnych. Test polega na podaży przez krótki czas, najczęściej w inhalacji substancji rozszerzających naczynia płucne. W ten sposób można zidentyfikować pacjentów, którzy mogą być leczeni antagonistami wapnia (tzw. „responderzy”)

Ocena wydolności wysiłkowej(test 6-minutowego marszu)

Polega on na przejściu jak najdłuższego dystansu w ciągu 6 minut w dogodnym dla pacjenta tempie w asyście rehabilitanta.

Badania dodatkowe

W trakcie pobytu chorego w szpitalu wykonywane są także inne badania. Niektóre wykorzystywane są w trakcie pierwszego pobytu chorego w szpitalu i służą znalezieniu przyczyny nadciśnienia płucnego. Inne wykonywane są podczas wizyt kontrolnych i pozwalają określić stopień zaawansowania choroby.

  • Badanie spirometryczne i/lub badanie pletyzmograficzne, badanie czynnościowe układu oddechowego, podczas którego mierzy się objętość i pojemność płuc oraz przepływy powietrza znajdującego się w płucach i oskrzelach w różnych fazach cyklu oddechowego.
  • Oznaczenie przeciwciała przeciw wirusowi HIV (ang. Human Immunodeficiency Virus- wirus nabytego upośledzenia odporności)
  • USG jamy brzusznej z badaniem dopplerowskim żył doprowadzających i odprowadzających krew z wątroby – w celu wykluczenia marskości wątroby oraz nadciśnienia płucnego spowodowanego nadciśnieniem wrotnym.
  • Gazometria krwi tętniczej pokazuje utlenowanie krwi i zdolność oddawania dwutlenku węgla przez płuca.
  • Stężenie NT-proBNP lub BNP (markerów biochemiczne, peptydy natriuretyczne)- wzrost stężenia markerów jest proporcjonalny do stopnia zaawansowania choroby.
  • Inne: Morfologia krwi, ocena funkcjonowania podstawowych narządów (nerek i wątroby), stężenie hormonów tarczycy, parametry krzepnięcia krwi, przeciwciała przeciwjądrowe, czynnik reumatoidalny itp.